"Guguły" Wioletta Grzegorzewska

Nie wiem, czy potrafię obiektywnie ocenić książkę, która tak bezbłędnie przeniosła mnie w czasy mojego dzieciństwa i młodości. Główna bohaterka, której oczami oglądamy peerelowską wieś, to niemal moja rówieśniczka, a miejsce akcji, czyli Jura Krakowsko-Częstochowska, to - patrząc z mojej perspektywy - kraina za miedzą.
Na "Guguły" składają się krótkie, intrygujące rozdziały napisane niezwykle zmysłowym i plastycznym językiem, ocierającym się często o poetycką prozę. Autorka umiejętnie maluje słowami swoje obrazy - raz przypominają one płótna impresjonistów, raz naturalistów. Oglądamy tu rzeczywistość nabrzmiałą od dźwięków, zapachów i barw, przyciemnioną z lekka mroczną dla młodego człowieka sferą religii i erotyki. I to właśnie urzekło mnie w tej książce najbardziej: opis pierwszych, dziecięcych i młodzieńczych, wypraw w świat. W świat, który nęci i wabi, czasem śmieszy, czasem przeraża, a nierzadko sprawia nieznośny ból. Świat ten jest już dojrzały, soczysty jak wnętrze arbuza, i tylko my, gdzieś w środku, wciąż niegotowi, wiecznie zieloni - jak te guguły.
Jak dla mnie najwyższa ocena. Książka niezwykła, której smak można jedynie porównać z tamtym niezapomnianym smakiem jabłek kradzionych z ogrodu sąsiada.

"Guguły" Wioletta Grzegorzewska, Czarne, 2014

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

"Pogrzebany olbrzym" Kazuo Ishiguro

Obraz
Już od dosyć dawna żadna książka nie wciągnęła mnie tak jak ta powieść urodzonego w Japonii noblisty. Kunszt z jakim autor snuje swą opowieść, a także niezwykła aura jej towarzysząca, sprawiają, że od "Pogrzebanego olbrzyma" dosłownie nie sposób się oderwać. Wraz z bohaterami przemierzamy łagodne krajobrazy Brytanii, gdzie wciąż jeszcze można znaleźć żywe ślady panowania legendarnego króla Artura. Spotkamy jego rycerzy, przemierzymy miejsca, gdzie walczyła jego armia, a nawet doświadczymy czaru rzuconego przez najsłynniejszego maga tamtych czasów - Merlina. Ale niech nas nie uśpi melancholia skąpanego w ciepłych deszczach krajobrazu, ani wręcz sentymentalny język powieści. Tu wciąż nocą grasują nieobliczalne ogry, snują się upiorne zjawy, pokój między wioskami jest iluzją, a gdzieś w górach czai się najprawdziwszy smok. I jest jeszcze coś. Coś, co wisi w powietrzu, co nie pozwala normalnie żyć. To mgła niepamięci - mistyfikacja, którą strona po stronie będziemy odkrywać.
Czytaj dalej

"Białe. Zimna wyspa Spitsbergen" Ilona Wiśniewska

Obraz
"Największa wyspa Norwegii , położona w archipelagu Svalbard , na Morzu Arktycznym . Powierzchnia ok. 39 tys. km², górzysta , w dużej mierze pokryta lodowcami . Populacja około 3 tys. mieszkańców". Takie informacje podaje nam Wikipedia, gdy wpiszemy w wyszukiwarkę hasło Spitsbergen. A czego dowiemy się o tej zamarzniętej ziemi z książki Ilony Wiśniewskiej? Fakty geograficzne, przyrodnicze czy historyczne są tutaj tak umiejętnie wplecione w tekst, że czytelnik niemal w ogóle ich nie dostrzega. Ale one są. Zostają w głowie. P rzepuszczone, p rzefiltrowane  przez ludzkie doświadczenie. Gdyż "Białe" to reportaż nie tyle o miejscu, co raczej o ludziach, którzy na Spitsbergenie mają swój dom - niektórzy na stałe, inni sezonowo, a jeszcze inni tylko na dzień lub dwa. Wiśniewska w ich imieniu snuje opowieści, czasem niesamowite, czasem zabawne, bolesne lub takie, których główną osią jest myśl: jak przetrwać i nie zwariować.  Przyroda. To ona tutaj przyciąga przybyszów.
Czytaj dalej

"Spróbuj opiewać okaleczony świat..." Adam Zagajewski

Obraz
Czerwiec, długie dni, początek lata... Ten czas nieodparcie kojarzy mi się z jednym ważnym wierszem Adama Zagajewskiego. Stanąć po stronie okaleczonego świata i próbować opatrzyć jego rany - to najważniejsze zadania pisarza. Bo taki świat wart jest pieśni, dobrego słowa, przyjaznego gestu. Zagajewski Adam *** (Spróbuj opiewać okaleczony świat) Spróbuj opiewać okaleczony świat. Pamiętaj o długich dniach czerwca i o poziomkach, kroplach wina rosé. O pokrzywach, które metodycznie zarastały opuszczone domostwa wygnanych. Musisz opiewać okaleczony świat. Patrzyłeś na eleganckie jachty i okręty; jeden z nich miał przed sobą długą podróż, na inny czekała tylko słona nicość. Widziałeś uchodźców, którzy szli donikąd , słyszałeś oprawców, którzy radośnie śpiewali. Powinieneś opiewać okaleczony świat. Pamiętaj o chwilach, kiedy byliście razem w białym pokoju i firanka poruszyła się. Wróć myślą do koncertu, kiedy wybuchła muzyka. Jesienią zbierałeś żołędzie w parku a liście wirowały
Czytaj dalej